บทความโดย ม.ล.ชัยวัฒน์ ชยางกูร
บทความนี้ต่อเนื่องจากครั้งก่อนๆ โดยครั้งนี้กล่าวถึงเรื่อง สมบัติผู้ดีและมารยาทที่ควรรู้ ตอนที่ 1 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของบุคลิกภาพที่ยั่งยืน “Paul and Jenny Personality for Success”
สมบัติผู้ดีคือ มารยาทอันงดงามไม่ได้แปลว่าจะต้องรวยหรือมีทรัพย์สมบัติหรือเกิดในตระกูลสูงอย่างเดียว การมีมารยาทอันงดงามทำได้ทุกคน เข้าสังคมก็จะได้ความนิยมความรักและเคารพจากคนที่ได้พบว่าเราเป็นคนที่มีมารยาทอันงดงาม
ในเรื่องสมบัติผู้ดีและมารยาทที่ควรรู้ครับ สมบัติผู้ดี ตอนที่ 1
1. ผู้ดีต้องรักษาความสงบเวลาที่ผู้อื่นประชุม
– เมื่อต้องการเดินผ่านขณะที่มีผู้ใดกำลังประชุมอยู่ต้องค่อยๆ เดินผ่าน
– เมื่อต้องการพูดขณะที่มีผู้ประชุมอยู่ต้องค่อยๆ พูด ห้ามพูดเสียงดังเด็ดขาด
– ขณะนั่งฟังสิ่งใดสิ่งหนึ่งอยู่ เช่น ฟังเทศน์ ฟังการสอน หรือการบรรยายต่างๆ ห้ามพูดคุยกันเด็ดขาด และห้ามกระทำการใดๆ ที่มีเสียงดังเด็ดขาด เช่น ห้ามเคาะโต๊ะ ห้ามโยกเก้าอี้ เป็นต้น
2. มารยาท
– เมื่อมีผู้ใดนั่งดูสิ่งใดสิ่งหนึ่งอยู่ และเรามีความจำเป็นต้องเดินผ่านตรงกลาง ต้องกล่าวขอโทษก่อนทุกครั้ง
– ไม่ควรแสดงกิริยาตึงตังในบ้านผู้อื่นหรือที่สาธารณะ
– เมื่อไปบ้านผู้ใด ห้ามพูดเสียงดัง ห้ามตะโกน หรือดุด่าว่ากล่าวผู้ใดผู้หนึ่งเด็ดขาด
– เมื่ออยู่ในที่สาธารณะ ห้ามพูดเสียงดัง
– เมื่อต้องตักอาหารใดๆ ให้ผู้ใดผู้หนึ่ง ต้องใช้ช้อนกลางตักหรือยกจานอาหารนั้นส่งให้ ห้ามใช้มือของตนเองหยิบอาหารเด็ดขาด
3. ผู้ดีควรรักษาร่างกายและมารยาทในสังคม
-ใช้เครื่องแต่งกายที่สะอาดเรียบร้อยและรัดกุม
– เมื่อสวมเสื้อผ้าใดๆ ต้องสวมเสื้อผ้าที่สะอาดไม่มีกลิ่นเหม็นใดๆ
– เมื่อสวมเสื้อผ้าใดๆ ต้องสวมใส่ให้เหมาะกับกาลเทศะ
– เมื่อมีอาการคันตามร่างกาย ห้ามเกาทันที ต้องกระทำในสถานที่ลับ เช่น ในห้องส่วนตัว
– เมื่อเราไปพบเจอผู้ใดผู้หนึ่งที่เรารู้จัก ณ สถานที่ใดสถานที่หนึ่ง เราต้องทำความเคารพก่อน
– ผู้ดีเมื่อมีผู้ใดทำความเคารพเราก่อน เราต้องทำความเคารพตอบผู้นั้นเสมอไป
4. ผู้ดีควรสะกดกลั้นการหาว เรอ จาม ด้วยเสียงอันดัง และไม่มีสิ่งปกป้องกำบัง
– เมื่อต้องการหาวหรือเรอ ต้องกระทำในที่ที่ไม่มีผู้ใดเห็นได้
– เมื่อรู้สึกว่าตัวเองกำลังจะจามนั้น ต้องรีบหาผ้าเช็ดหน้าหรือสิ่งใดๆ มาปิดปากทันที และต้องจามด้วยเสียงที่เบาที่สุดเท่าที่จะเบาได้ ถ้าไม่สามารถระงับการหาวได้ ควรใช้ผ้าหรือมือปิดปากขณะหาวด้วยทุกครั้ง
– เมื่อมีเศษอาหารติดฟัน ห้ามแคะเศษอาหารนั้นที่โต๊ะอาหาร ต้องกระทำในสถานที่ลับ เช่น ห้องน้ำ เป็นต้น
– ผู้ดีไม่จิ้ม ควัก ล้วง แคะ แกะ เการ่างกายในที่ชุมชน
5. ผู้ดีไม่จ้องมองผู้ใดโดยเพ่งพิศเกินจนเสียมารยาท
– เมื่อพบเจอหรือพูดคุยกับผู้ใดผู้หนึ่งอยู่ ไม่ควรจ้องมองผู้นั้นจนเกินไป
– เมื่อเราไปบ้านผู้ใดผู้หนึ่ง ซึ่งเป็นบุคคลไม่สนิทมากนัก ไม่ควรอยู่นานเกินไป
-เมื่อพูดคุยธุระเรียบร้อยควรลากลับทันที
– เมื่อเราไปบ้านผู้ใดผู้หนึ่ง ซึ่งเป็นบุคคลที่สนิทสนม เราสามารถอยู่นานได้ แต่ต้องดูเวลาตามสมควร ไม่ควรอยู่นานเกินไป
6. ผู้ดีในการบริโภคควรรักษากิริยาไม่ให้ลุกลน เลอะเทอะ และมูมมาม
– ไม่ตักอาหารใส่ในจานของตนเองมากเกินไปจนล้นออกนอกจาน
– ไม่รับประมานอาหารให้หกเลอะจาน
– ไม่ควรตักอาหารให้หกเลอะโต๊ะอาหาร
– ขณะรับประทานอาหารไม่ควรให้มีเสียงดัง
– ห้ามพูดคุยขณะที่มีอาหารอยู่ในปาก
7. ผู้ดีเมื่อยืน นั่ง ต้องรู้จักตำแหน่งอันสมควร
– เมื่อต้องอยู่ในชุมชนใดๆ ผู้น้อยย่อมต้องยืนด้านหลังผู้ใหญ่ไม่แอบหลังคน
– ต้องนั่งตามตำแหน่งที่เขาจัดไว้ให้
– เมื่อผู้ใหญ่อยู่ ณ ที่ประชุมใดประชุมหนึ่ง ผู้ใหญ่ต้องนั่งหน้า ผู้น้อยต้องนั่งหลังผู้ใหญ่
8. ผู้ดีควรมีมารยาทต่อหน้าในที่สาธารณะ
– เมื่อนั่งอยู่ในรถหรือเรือโดยสาร และมีผู้สูงอายุขึ้นมาทั้งชายและหญิง ต้องเอื้อเฟื้อที่นั่งแก่ผู้สูงอายุ
– เมื่อนั่งอยู่ในรถหรือเรือโดยสาร และมีสตรีมีครรภ์ขึ้นมาทั้งชายและหญิงต้องเอื้อเฟื้อที่นั่งแก่สตรีมีครรภ์ทันที
– เมื่อนั่งอยู่ในรถหรือเรือโดยสาร และมีเด็กขึ้นมาทั้งชายและหญิงต้องเอื้อเฟื้อที่นั่งแก่เด็กทันที
– เมื่อนั่งอยู่ในรถหรือเรือโดยสาร และมีผู้ที่มีอายุเท่าๆ กันขึ้นมาและมีของถืออยู่ในมือ ทั้งชายและหญิงต้องช่วยผู้นั้นถือของ
9. ผู้ดีต้องรักษาเวลาให้เป็นไปตามระเบียบ และทำงานตรงเวลาเสมอ
– เมื่อมีกิจใดๆ ที่ต้องปฏิบัติ จะต้องปฏิบัติให้ดีที่สุด ถูกต้องตามระเบียบแบบแผน
– เมื่อทำการนัดหมายเวลากับผู้ใดไม่ควรทำให้ผู้นั้นต้องคอย ต้องทำตนให้เป็นคนตรงต่อเวลา
– เมื่อมีผู้ใดส่งจดหมายมาหาเรา เราควรตอบจดหมายนั้นกลับไปหาผู้ที่ส่งมาด้วย
– ขณะที่ปฏิบัติหน้าที่ใดๆ อยู่นั้น ห้ามนำงานส่วนตัวมาทำเด็ดขาด หรือเล่นในเวลาทำงาน ต้องมีความซื่อสัตย์ต่อนายงาน
10.ผู้ดี และมารยาทในเรื่องการสวมหมวก
– ผู้ดีเมื่อเข้าภายในบ้านผู้อื่น หรือในสถานที่เคารพ ต้องเปิดหมวกออก และถอดรองเท้า
– เมื่อไปบ้านผู้ใดและเข้าบริเวณบ้านแล้วต้องถอดหมวกออกทันที ห้ามสวมหมวกเด็ดขาด เพราะ เป็นการไม่ให้เกียรติเจ้าของบ้านและสถานที่
– เมื่อไปสถานที่ใดสถานที่หนึ่งซึ่งเป็นสถานที่ประชาชนทั่วไปให้ความเคารพบูชา เช่น วัด โบสถ์วิหาร สุเหร่า เป็นต้น ต้องเปิดหมวก ถอดรองเท้าและต้องลดร่ม
11. ผู้ดีต้องไม่แทรกหรือแย่งชิงที่นั่งและชิงขึ้นหน้ากันเพื่อการใดๆ
– เมื่ออยู่รวมกันหลายๆ คน ไม่ควรแย่งกันนั่ง ต้องเอื้อเฟื้อที่นั่งแก่ผู้น้อยหรือผู้สูงอายุก่อน
– เมื่อขึ้นรถโดยสาร ไม่ควรแย่งกันขึ้นต้องเปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุ ผู้หญิงหรือเด็กก่อน
– เมื่อต้องนั่งในที่สาธารณะ ต้องเปิดโอกาสให้ผู้น้อยหรือผู้สูงอายุได้ที่นั่งก่อน
– มารยาทที่เน้นคือ เสียสละ
12. ผู้ดีไม่แสดงออกอาการที่แสดงความไม่พอใจที่ไม่เหมาะสม
– เมื่อมีผู้หนึ่งผู้ใดมอบสิ่งของใดๆ ให้กับเรานั้น เราไม่ควรแสดงอาการว่าของสิ่งนั้นไม่เพียงพออยากเอาอีก
– เมื่อมีผู้หนึ่งผู้ใดมอบสิ่งของใดๆ ให้กับเรานั้น เราไม่ควรแสดงอาการว่าไม่ชอบของนั้น
– เมื่อมีผู้ใดเอื้อเฟื้อสิ่งใดให้แก่เราแล้ว ต้องตอบแทนเขาผู้นั้นเสมอ
– เมื่อมีผู้หนึ่งผู้ใดหยิบยื่นอาหารหรือสิ่งของใดๆ แก่เรานั้น เราต้องหยิบยื่น อาหารหรือสิ่งของให้กับเขาเพื่อตอบแทน
13. ผู้ดีต้องใช้กิริยาอันสุภาพและให้เหมาะแก่กาลเทศะ
– ขณะที่สนทนากับผู้อื่นอยู่นั้น ไม่ควรพูดใกล้จนติดหน้าผู้นั้นมากเกินไป ควรอยู่ห่างผู้ที่เราสนทนาด้วยระยะที่เหมาะ
– การพูดด้วยระดับเสียงที่พอเหมาะ ไม่เบาหรือดังมากเกินไปและไม่ช้าหรือเร็วเกินไป
– เมื่อนั่งในสถานที่ที่มีผู้ใหญ่นั่งอยู่ด้วยและผู้ใหญ่นั่งกับพื้น เราต้องนั่งพับเพียบกับพื้น
ทางด้านข้างหรือด้านหลังผู้ใหญ่ และระยะห่างพอสมควร
– เมื่อต้องเดินไปพร้อมกับผู้ใหญ่ ต้องเดินตามหลังผู้ใหญ่ ห้ามเดินนำหน้าผู้ใหญ่โดยเด็ดขาดเป็นการให้เกรียรติ
14. ผู้ดีไม่แสดงกิริยาอันเป็นความลับ
– ขณะที่กำลังสนทนากันอยู่หลายๆ คนนั้น ไม่ควรพูดกระซิบกระซาบกับผู้ใดผู้หนึ่งเป็นการพิเศษเพราะบุคคลอื่นอาจเกิดความสงสัยหรือระแวง ว่าเรื่องนี้เขาไม่ควรรู้
– ผู้ดีไม่เข้าบ้านหรือห้องของผู้อื่นก่อนที่เจ้าของบ้านจะเชิญให้เข้าได้
– ก่อนที่จะเข้าห้องหรือบ้านผู้ใดเป็นมารยาทที่เคร่งครัดคือต้องเคาะประตูก่อนเสมอ
– อยู่ในห้องเมื่อเห็นอะไรก็ไม่หยิบของที่สวยงามหรือดูสิ่งต่างๆ หยิบของต้องขออนุญาต
15. ผู้ดีไม่ลอบแอบฟังคนอื่นพูด
– ขณะที่ผู้อื่นกำลังคุยกันอยู่นั้น เราไม่ควรแอบฟังผู้นั้นคุยเด็ดขาด
– เมื่อมีผู้หนึ่งผู้ใดจะพูดคุยเรื่องความลับกันถ้าเราอยู่ใกล้ๆ ต้องถอยห่างออกมาไม่ควรยืนอยู่ใกล้ๆ
– ผู้ดีไม่แทรกเข้าไปในหมู่ผู้อื่นที่เขากำลังประชุมอยู่ ซึ่งเขาไม่ได้เชื้อเชิญ
– เมื่อเห็นผู้ใดคุยกัน ไม่ควรสอดแทรกเข้าไปเด็ดขาดเว้นแต่เขาเชิญเข้าไปร่วมด้วย
– ถ้าเขาเชิญชวนต้องพิจารณาดูว่าสมควรไปร่วมด้วยหรือไม่
16. ผู้ดีถ้าทำผิดต้องยอมรับผิดไม่ใส่ร้ายป้ายสีผู้อื่น
– เมื่อทำผิดแล้วต้องยอมรับความผิดนั้นห้ามโยนความผิดนั้นไปให้ผู้อื่นรับผิดเด็ดขาด
– เมื่อเข้าสู่ที่ชุมชนต้องมีกิริยาผึ่งผายและมีความมั่นใจ เดินต้องเดินให้ตัวตรง เมื่อนั่งต้องนั่งให้หลังตรง
– เมื่อยืนกับผู้ใหญ่ไม่ควรยืนติดกับผู้ใหญ่มากเกินไป เมื่อเดินกับผู้ใหญ่ ไม่ควรเดินเร็วจนเกินไป
มารยาทที่ดีทำให้เรางามสง่าและดูเป็นคนที่มีมารยาทที่งดงาม สัปดาห์หน้ามาดู สมบัติผู้ดีที่ควรรู้ตอนที่ 2 กันนะครับ
